ข้อสอบผู้ช่วยผู้พิพากษาสนามเล็ก วันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ใน ส่วนที่เกี่ยวกับกฎหมายอาญา  

    คำถาม นายห้าวกับนายเปรี้ยวเดินผ่านบ้าน นายแอ๊ด และตะโกนด่าคนในป้านนายแอ๊ดโดยไม่เอ่ยชื่อผู้ใด ทำให้นายแอ๊ดและอ๊าดซึ่งอยู่ในบ้านไม่พอใจพากันวิ่งตามคนทั้งสองไปเพื่อทำร้ายร่างกาย ระหว่างนั้นนายห้าว ได้ตะโกนขึ้นว่า เคยเตะแต่หมา วันนี้จะขอเตะคนให้คลานเหมือนหมา ทำให้นายแอ๊ด มีความโกรธเป็นอย่างมาก จึงชักอาวุธปืนที่พกพามาอย่างมิดชิดยิงนายห้าวไป ๑ นัด กระสุนปืนไม่ถูกนายห้าว แต่พลาดไปถูกนายเงินซึ่งเดินผ่านมาถึงแก่ความตาย ส่วน นายอ๊าดเข้าชกต่อยนายเปรี้ยวจนล้มลง นายอ๊าดเห็นว่าที่เอวของนายเปรี้ยวมีอาวุธปืนพก เสียบอยู่ จึงดึงอาวุธปืนจากเอวของนายเปรี้ยว แล้วใช้ด้ามปืนตีศีรษะนายเปรี้ยว ๑ ที ทำให้ศีรษะแตกแล้วกระสุนปืนลั่นไปถูกนายทองซึ่งยืนดูเหตุการณ์ถึงแก่ความตาย

    ให้วินิจฉัยว่า นายแอ๊ดและนายอ๊าดมีความผิดฐานใดหรือไม่

     แนวการวินิจฉัย คำถามข้อนี้ถ้าไม่พิจารณาให้ดีจะเข้าใจว่าไม่มีประเด็นอะไรซับซ้อน แต่ถ้าพิจารณาให้ดีแล้วจะพบว่ามีการซ่อนหลักกฎหมายไว้มาก ได้แก่ ตัวการจะต้องรับผล แห่งการกระทำของบุคคลอื่นที่เป็นตัวการด้วยกัน หลักเรื่องความไม่รู้ข้อเท็จจริงตาม มาตรา ๕๙ วรรคสาม หลักเรื่องพลาดใช้กับความผิดที่กระทำโดยเจตนา ความผิดที่กระทำโดยประมาทจะมีพลาดไม่ได้ และประมาทจะเป็นเรื่องต่างคนต่างกระทำโดยประมาท จะมีตัวการตามมาตรา ๘๓ ไม่ได้

    คำตอบ นายแอ๊ดและนายอ๊าดสมคบกันเพื่อกระทำความผิดฐานทำร้ายร่างกาย นายห้าวและนายเปรี้ยว แต่ในการทำร้ายนายแอ็ดได้ใช้อาวุธปืนยิงนายห้าว ถือว่ากระทำโดยมีเจตนาฆ่า และได้กระทำไปโดยตลอดแล้ว แต่การกระทำนั้นไม่บรรลุผล จึงมีความผิดฐานพยายามฆ่าผู้อื่นตามมาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๘๐ เมื่อผลของการกระทำนั้นเกิดแก่นายเงินโดยพลาด ถือว่านายแอ๊ดกระทำโดยเจตนาแก่นายเงินซึ่งได้รับผลร้ายจากการกระทำนั้นด้วย นายแอ๊ดจึงมีความผิดฐานฆ่านายเงินโดยพลาด ตามมาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๖๐ อีกบทหนึ่ง แต่นาย แอ๊ดพกพาอาวุธปืน อย่างมิดชิด นายอ๊าดย่อมไม่รู้ว่านาย แอ๊ดพาอาวุธปืนมาด้วย จะถือว่านายอ๊าดเป็นตัวการ ร่วมกันใช้อาวุธปืนยิงเพื่อฆ่านายห้าวมิได้ คงถือได้เพียงว่านายอ๊าดมีเจตนาที่จะร่วมกัน ทำร้ายร่างกายนายห้าวเท่านั้น ซึ่งนายอ๊าดจะด้องรับผิดในผลที่นายแอ๊ดกระทำต่อนายห้าว และผลที่เกิดแก่นายเงินโดยพลาดด้วย นายอ๊าดจึงมีความผิดฐานพยายาม ทำร้ายร่างกายนายห้าวตามมาตรา ๒๙๕  ประกอบมาตรา ๘๐ และ ๘๓  และฐานร่วมกันทำร้ายร่างกายนายเงินทำให้นายเงินถึงแก่ความตายโดยไม่มีเจตนาฆ่าโดยพลาด ตามมาตรา ๒๙๐ ประกอบมาตรา ๖๐ และ ๘๓ อีกบทหนึ่ง (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ ๖๐๒๐/๒๕๕๙) แต่ไม่มีความผิดฐานพยายามฆ่านายห้าวและฆ่านายเงินโดยพลาด เพราะนายอ๊าดไม่ได้เป็นตัวการในความผิดฐานดังกล่าวตามมาตรา ๘๓

    นายอ๊าดใช้ด้ามปืนตีศีรษะนายเปรี้ยว เป็นการทำร้ายร่างกายผู้อื่น เมื่อเป็นเหตุให้นายเปรี้ยวศีรษะแตก ถือว่าได้รับอันตรายแก่กายหรือจิตใจ จึงมีความผิดฐานทำร้าย ร่างกายผู้อื่นตามมาตรา ๒๙๕ ประกอบมาตรา ๘๓ แต่นายอ๊าดไม่ได้มีเจตนาใช้อาวุธ ปืนยิงเพื่อฆ่าหรือทำร้ายนายเปรี้ยว  กรณีจึงมิใช่เป็นการที่นายอ๊าดมีเจตนากระทำต่อนายเปรี้ยว แต่ผลของการกระทำนั้นเกิดแก่นายทองโดยพลาด อันอยู่ในบังคับของมาตรา ๖๐ จึงไม่มีความผิดตามมาตรา ๒๙๐ ประกอบด้วยมาตรา ๖๐ แต่อย่างไรก็ตาม การที่กระสุนปืนลั่นขึ้นเกิดจากนายอ๊าดไม่ได้ใช้ความระมัดระวังในการใช้ด้ามปืนตีศีรษะนายเปรี้ยว ตามวิสัยและพฤติการณ์ซึ่งนายอ๊าดอาจใช้ความระมัดระวังได้ ถือได้ว่ากระสุนปืนลั่นขึ้นเพราะความประมาทของนายอ๊าดตามมาตรา ๕๙ วรรคสี่ เมื่อเป็นผลทำให้นายทองถึงแก่ความตาย นายอ๊าดจึงมีความผิดฐานกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่น ถึงแก่ความตายตามมาตรา ๒๙๑ อีกบทหนึ่ง (คำพิพากษาฎีกาที่ ๙๑๗/๒๕๓๐) นายแอ๊ดมีเจตนาที่จะร่วมกับนายอ๊าดทำร้ายร่างกายนายเปรี้ยว เมื่อผลแห่งการกระทำ ของนายอ๊าดทำให้นายเปรี้ยวได้รับอันตรายแก่กายหรือจิตใจ นายแอ๊ดตัวการจึงมีความผิดฐานร่วมกันทำร้ายร่างกายผู้อื่นตามมาตรา ๒๙๕ ประกอบมาตรา ๘๓ อีกกรรมหนึ่ง (เทียบคำพิพากษาฎีกาที่ ๖๐๒๐/๒๕๕๙) แต่ไม่มีความผิดฐานกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้นายทองถึงแก่ความตายตามมาตรา ๒๙๑ เพราะนายอ๊าดกระทำโดยประมาท นายแอ๊ดไม่อาจเป็นคัวการตามมาตรา ๘๓ ในความผิดฐานดังกล่าวได้
 

อ้างอิง วิชา กฏหมายอาญา มาตรา1-58,107-208 (อ.อุทัย โสภาโชติ) เล่มที่1 การบรรยายครั้งที่1 สมัยที่ 71

จำนวนเข้าชม/ดาวน์โหลด : 888 ครั้ง